.

Deuteronomium 17:14-20

Op 31 Julie 2021 het daar op die plaas Diamantvallei ‘n konferensie plaasgevind oor die tema, “Verset: Roeping en Stryd.”¹ Verskillende Gereformeerde sprekers het op die konferensie opgetree, onder andere prof. Andries Raath. Een van die temas wat in sy lesings na vore gekom het, is die eienskappe van ‘n tirannieke owerheid². Hierdie artikel is ‘n poging om verder te besin oor hierdie tema, deur spesifiek te kyk na die eienskappe van ‘n goeie koning volgens Deuteronomium 17:14-20.

Na Israel se 40 jaar in die woestyn, net voor hulle die Beloofde Land intrek, gee God vir hulle sy verbondswette om hulle lewe as ‘n bevryde volk in sy teenwoordigheid te reguleer. Dít is die boek Deuteronomium³. Tussen hierdie wette, in Deuteronomium 17:14-20, vind ons ‘n uiteensetting van hoe konings moet leef en regeer. Aangesien die hele Skrif nuttig is om toegepas te word op ons lewens en omstandighede (2 Tim. 3:16,17) kan ons ook uit hierdie passasie ietsie leer oor hoe konings en ministers behoort te heers. 

Die passasie begin deur reguit te sê dat die volk ‘n koning in die land mag aanstel (v.14-15). So dis van die begin af duidelik dat God regeer deur ‘n koning⁴. Maar wat is die eienskappe van so ‘n koning? Vers 15-20 gee vir ons vyf eienskappe:

1. Die koning moet uit die volk kom.
2. Hy mag nie ‘n groot weermag hê nie.
3. Hy mag nie baie politieke mag najaag nie.
4. Hy mag nie baie rykdom versamel nie.
5. Hy moet nederig wees teenoor God en sy broers.

Elkeen van hierdie eienskappe wys vir ons na God se uiteindelike Koning: Jesus Christus (Ps. 118:22).

Die koning moet uit die volk kom

“uit die midde van jou broers moet jy ‘n koning oor jou aanstel; jy mag geen uitlander, wat jou broer nie is nie, oor jou aanstel nie.” (Deut. 17:15).

Die eerste eienskap van ‘n goeie koning, is dat hy ‘n volkseie koning moet wees. Dalk sou Israel in die versoeking kom om ‘n uitlander as koning aan te stel, om so hulle politieke bande met die ander nasies te versterk. Maar hulle moet sterk staan teen hierdie versoeking: God wil sy volk regeer deur ‘n koning uit sy volk: ‘n Inheemse koning.

Hierdie is vervul in Jesus: Hy het vlees en bloed deelagtig geword om soos ons te wees, en ons te verlos uit die mag van die duiwel (Heb. 2:14). As Jesus dan voor die regterstoel van Pontius Pilatus staan, verwerp sy eie broers Hom met die woorde: “Ons het geen koning behalwe die keiser nie.” (Joh. 19:15). Die volkseie Koning wat God gekies het word verwerp vir ‘n Romeinse keiser.

Hy mag nie ‘n groot weermag hê nie

“Hy mag net nie vir hom baie perde aanskaf nie.” (Deut. 17:16).

Die tweede eienskap klink met die eerste hoorslag so bietjie vreemd. Hoekom mag die koning nie baie perde hê nie? Wel, in hierdie tyd was perde gebruik vir net een ding: Oorlog⁵. Perde het strydwaens getrek, of soldate het op hulle gery. So as dit hier sê dat die koning nie baie perde mag hê nie, dan beteken dit dat hy nie op ‘n groot weermag moet vertrou nie. Die koning en sy volk moet vertrou op die HERE wat saam met hulle na die oorlog toe uittrek (Deut. 20:1).

Hierdie is vervul in Jesus: Hy kom nie in sy eie mag nie, maar in die mag van sy Vader (Joh. 5:19). Wanneer Petrus Hom wil verdedig teen die owerpriesters se soldate, dan maak Jesus ook duidelik dat Hy kan vertrou op sy Vader, en nie Petrus se swaard nodig het om Homself te verdedig nie (Matt. 26:53). Daar kom egter ‘n tyd wanneer Jesus sy perd opsaal en met die weermag van die hemel kom om oorlog te maak (Open. 19:11-21).

Hy mag nie baie politieke mag najaag nie

“Ook mag hy nie baie vroue aanskaf nie, dat sy hart nie afwyk nie.” (Deut. 17:17). 

Die derde eienskap wil ons so bietjie laat lag. Daar is ‘n voor die hand liggende rede waarom die koning nie baie vroue mag hê nie: Dit is natuurlik teen die bloudruk vir die huwelik wat God in Genesis 2:21-25 ingestel het, naamlik: Een vrou vir een man, een van been en een van vlees. Baie koninginne verlei die koning ook tot afgodery (1 Kon. 11:1-13). Maar daar is nog iets: Konings het baie vroue gehad, om so hulle politieke mag uit te brei. As jy trou met die dogter van ‘n ander koning, dan is daar sterk diplomatiese bande tussen julle⁶. 

Hierdie is vervul in Jesus: Hy kom om te trou, met net een vrou (Open. 19:1-10). Só herstel Hy die skoonheid van die huwelik (Matt. 19:4-6). Sy koninkryk is ook nie gebou op diplomatiese ooreenkomste nie. Hy sê self: “My koninkryk is nie van hierdie wêreld nie.” (Joh. 18:36).

Hy mag nie baie rykdom versamel nie

“hy mag ook vir hom nie uitermate baie silwer en goud aanskaf nie.” (Deut. 17:17)

Die vierde eienskap is dat die koning nie baie ryk mag wees nie. Die rede hiervoor is baie eenvoudig: Waarop moet die koning vertrou – op sy rykdom of op sy God? Natuurlik op God. Maar rykdom kan die koning se aandag van God aflei (Deut. 8:11-14). Soos Jesus ons later leer: “waar julle skat is, daar sal julle hart ook wees.” (Matt. 6:21). Dawid se koningshuis sou op die ou end val, toe Hiskia hiervan vergeet (Jes. 39:1-8).

Hierdie is vervul in Jesus: Hy verlaat die rykdom van die hemel en word ‘n mens. Hy kom woon onder die armes en bedien sy evangelie aan hulle. In Lukas 14:21 nooi Jesus ook “die armes en verminktes en kreupeles en blindes” na sy hemelse maaltyd. Hy is wel die Koning wat so ryk is dat Hy sy strate met goud teer (Open. 21:21) maar hierdie rykdom is nooit sy afgod nie. Inteendeel, Hy is juis die Een wat waarsku: “Julle kan nie God én Mammon dien nie!” (Matt. 6:24).

Hy moet nederig wees teenoor God en sy broers

Eienskappe 2, 3 en 4 is baie soortgelyk. Ons kan dit so opsom: Die koning behoort nie baie militêre mag, baie politieke mag, of baie finansiële mag, te hê nie. Die koning moet klein wees: Hy is nie die almagtige, soewereine en al-ryke heerser nie. Daar is ‘n ander Koning wat oor Hom is, soos Psalm 99:1 sê: “Die HERE is Koning; laat die volke bewe!” Die vyfde eienskap vat dan hierdie drie eienskappe saam: 

“Hy moet al die dae van sy lewe [hierdie koningswette] lees, dat hy kan leer om die HERE sy God te vrees .. sodat sy hart hom nie verhef oor sy broers nie.” (Deut. 17:19,20).

Hierdie vyfde eienskap is allesomvattend: Die koning moet in alles wat hy doen, nederig wees. Hy moet besef wie hy werklik is. Hy is onder God, een van die broers van die volk. 

Hierdie is vervul in Jesus: Hy is die groot voorbeeld van ‘n nederige Koning. Hy het sy hoë posisie as Seun van God opgeoffer om ons dienaar te wees (Filip. 2:6,7). Sy eie woorde aan ons is: “Ek noem julle nie meer diensknegte nie .. Maar Ek het julle vriende genoem.” (Joh. 15:15). 

Wat nou?

God gee hierdie vyf eienskappe vir ‘n goeie koning. Maar wat daarvan? 

Wel, die beginsels van God se wet geld steeds vir ons (Matt. 5:17-19). Die konings en ministers wat ons vandag het, het ook ‘n verantwoordelikheid om te heers volgens hierdie eienskappe. God se wet geld nie net vir die mense wat kerk toe gaan nie: Dit geld ook vir die goddelose heersers van die land. En hulle moet besef dat daar ‘n Koning is wat Hom sal wreek oor die herders wat sy volk uitbuit (Eseg. 34).

Hier is ‘n paar voorbeelde:

Wat van die belasting wat skynbaar geen grense het nie? As iemand ‘n vraag het oor belasting dan hoor ons so gereeld in die kerk: “Jy moet die keiser gee wat die keiser toekom en God wat God toekom” – soos Jesus geantwoord het. Maar waar kom die punt wat die keiser God se plek inneem? Is dit nie heeltemal onredelik dat die keiser al 30% of 40% belasting eis, terwyl God selgs ‘n tiende kry (en in realiteit, meestal nie eens dit nie)? Ons regering behoort te sidder in die vooruitsig vir die oordeel wat oor hulle hang deur hulle uitbuiting van eerlike burgers.

Wat van ons owerheid se pogings om in te meng in die sfeer van die kerk en die gesin? Die BELA-bill is ‘n goeie voorbeeld, wat nou sterk na vore kom in die nuus⁷. Basies kom dit neer daarop dat die staat die verantwoordelikheid van ouers wil oorneem om hulle kinders op te voed. Die kinders word kinders van die staat – kinders wat grootgemaak moet word om ANC-stemmers te wees, eerder as om vry-denkende dienaars van Jesus Christus te wees.

Dit is baie duidelik uit die Bybel dat God die groot Koning is: “Die HERE is Koning; laat die volke bewe! Hy troon op die gérubs; laat die aarde sidder!” (Ps. 99:1). Elke minister, regter, president en goewerneur is maar net ‘n onderkoning: ‘n Prins. Daar is ‘n standaard – ‘n Heerser – wat bo hulle staan. Die groot vraag is: Wat maak jy met daardie Heerser?

Johnny Cash se waarskuwing behoort relevant te wees vir elke mens, en sekerlik vir elke regeerder op aarde vandag:

“There’s a Man going ‘round taking names

And He decides who to free and who to blame

Everybody won’t be treated all the same

There’ll be a golden ladder reaching down

When the Man comes around”⁸

(Johnny Cash, When the Man Comes Around).

Bronnelys:

• Goldsworthy, G. 1991. According to Plan. IVP.
• Cash, J. When the Man Comes Around:  https://genius.com/Johnny-cash-the-man-comes-around-lyrics
• Walton, J.H. Matthews, V.H. Chavalas, M.W. 2000. The IVP Bible Background Commentary: Old Testament. IVP Academic [Elektronies].

1. https://youtube.com/playlist?list=PLfrApyS_EQkKXTQa0ME1JYibSMd_zoVH5 ↩︎
2. https://youtu.be/dB0HOP9c0t0 ↩︎
3. Goldsworthy, 1991:152-155. ↩︎
4. Goldsworthy, 1991:165. ↩︎
5. Walton et al, 2000:Elektronies. ↩︎
6. Walton et al, 2000:Elektronies. ↩︎
7. https://www.georgeherald.com/News/Article/General/bela-bill-raises-many-concerns-202305241124 ↩︎
8. Johnny Cash, Liedjie, When the Man Comes Around. Beskikbaar by: https://genius.com/Johnny-cash-the-man-comes-around-lyrics ↩︎

Kerke landskap in 2020’s

Die COVID pandemie het vir ons mooi uitgewys hoe magteloos die kerke die afgelope dekades geword het. 

In die 1500’s het Koningin Mary van die Skotte gekla dat sy die gebede van Ds John Knox meer vrees as ‘n duisend man sterk weermag 

In 2020 het regerings regoor die wêreld, kerke sumier toegemaak vir etlike maande. 

Museums, Gyms en Museums kon funksioneer, maar kerke moes toe bly. Minister Lindiwe Zulu het gepoog om die verspreiding van voedsel onwettig te maak. M.a.w. diakoniee sou onwettig optree deur voedselhulp te versprei. Die protes vanuit kerklike rigting was baie flou. Solidariteit, Saai en Afriforum het gesê dat hulle die staat nie sal gehoorsaam hierin nie. Solidariteit Helpende Hand het die leiding geneem om namens die kerke die staat hof toe gevat. Eers toe het die staat begin om toegewings te maak.

Redes vir kerk se irrelevansie

a) Pietisme

Een van die dinge wat veroorsaak dat Christene so magteloos is, is Christene se omarming van onBybelse idees wat die fisiese wereld en geestelike wereld radikaal van mekaar skei. 

“[Pietism] makes Christians so heavenly minded that they are of no earthly use… here the church becomes other-worldly, unearthly, and irrelevant to real life. It becomes progressively more and more alienated from the real issues and foreign to God’s world. Lonely and defeatistic, it surrenders all the other areas of life to the forces of antichrist, which ultimately surrounds and destroy this pietism. What pietism produces, therefore, above all, is its own grave-diggers.“
(The Christian Manifesto of 1984,Prof FN Lee)

“Pietism puts a very, very self-centered expression on personal acts of piety, devotional exercises, and so on. As though we are going to be blessed by God for a lot of pious gush, but all this without action. We had the rise of pietism several times in history in the late mediaeval period, and again beginning somewhere in the last century, when people turned away from doing what they should do, to retreats in which they were instructed in the deeper life, deeper fellowship with God, all in terms of nothing but emotional experience. And that has corrupted every branch of Christendom. Eastern Orthodoxy, Roman Catholicism, Protestantism, they all have become hyper pietistic, except for those who have gone in in recent years for the social gospel. All of this has very much undermined the church, because the social gospel is just the political gospel, it is not what God and His Law tells Christians to do. And pietism assumes that your personal acts of devotion are all that are needed, and the result is in the late middle ages you had pilgrimages, and by going on a pilgrimage it ostensibly gave you a great plus with God. And, in the past century or more, going to retreats or spiritual conferences, conferences that simply emphasize the deeper life, by which they mean: more time in prayer by the hour… Pietism is very man centered… it is self-centered.” (Rusdoony RJ, https://pocketcollege.com/transcript/RR198B4.html)

b) Kerk = Wêreld

Rom 1:18-32 maak dit duidelik dat Homoseksuele dade ‘n oordeel van die HERE is. ‘n Gelowige kan nie gay wees en ‘n Christen nie! Dan is daar nie eens sprake daarvan dat twee vroue met mekaar kan trou en ‘n kind kan aanneem nie.

Die Kerkbode berig op 23 Januarie 2015 dat Ds Elmarie Dercksen die “dogtertjie” (Ami) van Erna en Liezl vd Westhuizen doop. Erna en Liezl is beide vroue en hulle het Ami aangeneem. In hierdie berig word homoseksualiteit goedgepraat:– 

• Dit ís moontlik – ’n mens kan gay én gelowig wees.
• Kerk is safe spaces waar mense onvoorwaardelik genade-kanse kry; waar menswaardigheid en musiek en pastoraat link met jou eie realness; waar die stemloses mag praat en uiteindelik selfs ook weer kan begin sing. 

Hierdie gebeure binne die kerkmure duis vir ons aan dat dfaar ‘n aarskuddende verandering in die kerk plaasgevind het. Die kerk het nog die simbole en termonologie van godsaligheid, maar is nie meer ‘n kerk wat aan die definisie voldoen wat die Bybel daaraan gee nie. Die inhoud is onbybels.

Reformasie 1500’s vs Vandag

Wanneer ons besin oor ons situasie vandag, dan is dit nuttig om ook te kyk na die 1500’s. Europa het grootliks bestaan uit die Heilige Romeinse Ryk en die Hubsburgse ryk. Die Hoër Magistrate was die koningshuis van Habsburg en die koningshuis van die Heilige Romeinse Ryk. Binne hierdie ryke was daar prinse wat Laer Magistrate was:

• Karel V was die Keiser van die Heilige Romeinse Ryk (HRR) en die Koning van die Habsburgse Koninkryk (HK) (1519-1556)
• Karel V se seun Phillip II volg hom op en word die heerser oor die Nederlande in 1555 en later die Habsburgse Ryk.
• Phillip II stuur die Spaanse Armada na Engeland om Protestantisme daar omver te gooi (1588).
• Die Habsburgse Ryk was ‘n gedeeltelike onderdeel van die Heilige Romeinse Ryk. Die Keiser van die HRR ois verkies terwyl die HK die persoonlike eindom van die Koning was. 
• Die Heilige Romeinse Ryk het bestaan uit: Duitsland, Nederland, België, Switzerland, Lichtenstein, Tjeggiese Republiek, Slovenië, Oostenryk en Kroasië
• Die Habsburgse Koninkryk het bestaan uit: Nederland, België, Lichtenstein, Portugal, Spanje, Sardinië, Sisilië en dele van Italië en Frankryk.

Die Habsburgse Koninkryk het bestaan uit: Nederland, België, Lichtenstein, Portugal, Spanje, Sardinië, Sisilië en dele van Italië en Frankryk.

Daar was spesifieke gebeure wat na die begin van die Reformatoriese wat uitgeloop het op die 1550 Maagdeburg belydenis as antwoord op die vervolgings van die 1500’s en 1600’s. Dit is relevant vir ons vandag:

Eerstens te besef dat daar spesifieke dinge gebeur het in aanloop tot die Maagdeburg Belydenis in 1550:

• Met Johannes Hus wat deur die afvallige Roomses verbrand is vir sy gereformeerde strandpunte, het gelowiges tot die gevolgtrekking gekom dat Martin Luther óók as ketter gevange geneem en verband sou word toe die Pous en Roomses weerstand begin bied het teen Luther se standpunte. Die keurvors Frederik van Sakse het Luther ontvoer en Luther beskerm teen die Pous. Hierdie is dus reeds ‘n vorm van laer magistrate wat die hoër magistrate verontagsaam en teengaan.  
• Reeds in 1522s was daar sprake dat daar ‘n Nederlandse Inkwisisie sou plaasvind om die Calvinisme uit te wis. Die Edik van 1521 het enige gereformeerde eredienste of aanbidding verbied. Frans Van Hulst is in 1523 aangestel as die eerste Inkwisisie Generaal. Pieter Titelmans is aangestel in 1545 om die Protestante in Nederland te vervolg. Hy het tussen 1545 en 1566 betrokke in 1120 hofsake teen protestante vir “misade”: om die Bybel te lees, ‘n boek te besit wat in Geneve gedruk is en direk tot God te bid. 1300 Nederlanders is teregestel tussen 1523 en 1566. 
• In 1546 het Karel V ‘n ooreenkoms met die Pous gesluit om die verspreiding van Protestantisme stop te sit. Dit lui onder andere: “In the name of God and with the help and assistance of his Papal Holiness, his Imperial Majesty should prepare himself for war, and equip himself with soldiers and everything pertaining to warfare against those who objected to the Council [of Trent], against the Smalcaldic League, and against all who were addicted to the false belief and error in Germany, and that he do so with all his power and might, in order to bring them back to the old faith and to the obedience of the Holy See.” (Maagdeburg belydenis, Matthew Colvin, ISBN 13: 9781470087531)   

Ten tweede dat die Maagdeburg Belydenis korrek vooruitgesien het dat weerstand teen die Hoër Magistrate noodsaaklik is om die voortbestaan van die ware evangelie (Protestantisme) in Europa te verseker:

• In Willem van Oranje se biografie vertel hy dat die Franse Koning vir hom in privaatheid meegedeel het dat Keiser Karel V tydens sy onderhandeling met die Franse Koning laat blyk het dat hy van plan was om die Protestantisme heeltemal uit te wis in Frankryk, die Nederlande en die hele Christendom (The Story of Freedom, Kevin Swanson, p. 129-130)
• Die uitbreek van burgeroorloë in die Nederlande (80 jarige oorlog, Habsburgse Koninkryk (die 30 jarige oorlog) en Frankryk (vervolging van die Hugenote 1562-1698), die Spaanse Armada om protestantse Engeland te verower het net bevestig dat die Maagdeburg belydenis reg voorsien het dat die Hoër Magistrate (Karel V en later Phillip II) van plan was om protestantisme total uit te wis. 

As ons die lesse van die na reformasie tyd en hoe dit relevant is vir ons vandag wil bekyk dan is dit ook goed om die verskille en ooreenkomste tussen die Reformasietyd en ons tyd vandag te beskou:

Die Maagdeburg Belydenis is vir ons van belang in ons oorlewingsstryd as Christene vandag. Die Protestante in Duitsland het dit ontwikkel om uiteen te sit hoekom hul, hul verset het teen hul regeerders wat hulle doodgemaak en in die tronk gegooi het. Hulle opofferings het dit vir ons moontlik gemaak dat ons vandag God in Vryheid kan aanbid.

Die Roomse Keiser en die Pous het aanvanklik opdrag gegee dat Maarten Luther as ketter beskou moes word. Die ingryping van die Duitse prinse (laer magistrate) het verhoed dat Luther net soos Huss as ketter verbrand sou word.

Na die dood van Luther het die Roomse Keiser egter begin om Protestante te vervolg en ‘n klomp van die prinse het weer Rooms geword. Maagdeburg het egter geweier om onder die dwang te swig en het die Maagdeburg belydenis opgestel om hul denke uit een te sit. Dit betsaan uit drie dele :

• 1. Uiteensetting van die Christelike leer. Die doel was om dit duidelik te maak dat die Maagdeburgers egte Protestante (Lutherane) was.
• 2. Die Doktrine van die laermagistrate word uitgelê
• 3. Waarskuwing aan almal wat die Maagdeburgers (Protestante) teenstaan.

Deel 2 – Die doktrine van die laer magistrate bestaan uit drie motiverings:

• Motivering 1: Owerhede wat Goed straf en Sleg vergoed, dien die duiwel
  • Romeine 13: Owerhede is dienaars van God om dit wat goed is te beloon en dit wat sleg is te straf
  • As die owerheid dit wat goed is straf en dit wat sleg is beloon, dan word hierdie owerheid ‘n dienaar van die duiwel.

• Moptivering 2: Ongehoorsaamheid vir onbybelse opdragte is reg
  • “Gee aan die Keiser wat aan hom behoort” (Matt 22:21) en “Ons moet God meer gehoorsaam wees as die mense” (Hand 5:29) beteken dat ons nie tirannieke owerhede gehoorsaam mag wees in dit wat teenstrydig is met wat God sê nie. Sulke Christene mag nie as rebelle of harkoppiges beskou word nie.
  • Voorbeeld van vrou en dogters wat hul goddelose man en vader wegjaag wat hulle in prostitusie wil verkoop
  • Vier vlakke van erns waar tirannieke owerheid ongeldige gehoorsaamheid eis.
• Motivering 3: Tirannieke owerhede is nie onaantasbaar nie
  • Indien God tirannieke owerhede as onaantasbaar beskou, dan sou goddelose en absurde dinge daaruit voortvloei. Dit is teen God se wese.
  • Die uitdeel van strawwe en om onregverdige geweldenaars te verjaag is goddelik en behoort aan die magistrate, hetsy opperheersers teenoor die onderheersers of gelykes teenoor mekaar of ondergeskikte heersers teenoor opperheersers

Die 30 jarige oorlog volg in die Duitse deel van die Heilige Romeinse Ryk. Die prinse (laer magistrate) lei die weerstand teen hul afvallige Keiser wat hulle vervolg en doodmaak. Die 80 jarige oorlog (1568-1648) volg in die Nederlande. Die laer magistraat (Willem van Oranje) lei die weerstand teen hul Roomse Konings wat Protestantisme uit die Nederlande wil uitwis. Tussen 4 en 8 miljoen burgers sterf in hierdie oorloë.

Verskeie sosioloe het tot die gevolgtrekking gekom dat Noord Europa meer voorspoedig is as Suid-Europa weens die Protestantse Reformasie: o.a Max Weber en Fukuyama

In Nederland hou die Protestante stand vir 80 jaar en word in 1648 ‘n Calvinistiese republiek. Sonder hul opofferings sou SA nooit tot stand gekom het nie. Pelgrims het in Lyden tuisgegaan voor hulle na die VSA gegaan het – hulle het ‘n groot invloed op die VSA grondwet uitgeoefen.

Wat moet gedoen word

• Liberale teologie (NG Kerk en liberale sy van die GKSA) moet teengestaan word. Sinkritisme met Humanisme moet teengestaan word. Daar moet aan lidmate verduidelik word waar ons vryhede vandaan kom en dat dit bedreig word.
• Histories was kerke verantwoordelik vir die versorging van armes, weduwees en wese. Verder het selfs hospitale en mediese versorging onder die verantwoordelikheid van die kerk geval (The Story of Freedom, Kevin Swanson, p269-272). Die sekulere staat het die afgelope 200 jaar hierdie funksie toenemend oorgeneem. Met die demografiese ineestorting en onwerkbaarheid van sosialisme in Suid-Afrika word ‘n terugkeer na die bybelse model vir diakoniee ‘n noodsaaklikheid. 
• FORSA moet ondersteun word. For Faith & Freedom (https://www.forsa.org.za/) is ‘n regsorganisasie wat godsdiensvryheid en ouerregte beskerm vry van staatsinmenging. Hulle is ‘n interkerklike en intergodsdienstige organisasie en daarom kan samewerking slegs op ‘n beperkte basis plaasvind.
• Kerke moet die versoeking teenstaan om in hul dop te kruip en ‘n vorm van piëtisme te bedryf.
• Calvinistiese verenigings moet opgerig word en ondersteun word
• Seminare moet gereël word sodat ons ons wortel weer kan herontdek
• Die kerke moet baie meer profeties optree teenoor die staat en politieke terrein. Christene moet verkies word tot ten minste die plaaslike owerheidvlak
   è Daar moet besin word hoe dit gedoen kan word sonder om partypolities te wees (Calvyn: Die kerk regeer oor die innerlike, terwyl die staat regeer oor die uiterlike). Die opstel en verspreiding van ‘n Bybelse Stemgids kan een manier wees.
• SA is baie gesentraliseerd en daarom kom minder vorme van laer magistrate voor. Ook is Afrikaners ‘n klein minderheidgroep (5%). Kan burgerlike organisasies die rol vertolk van laer magistrate? Moet laer magistrate opgerig word – bv die Afrikaanse Verteenwoordigende Raad? Is kerkregering ‘n vorm van laermagistrate? Rushdoony maak die punt dat in die middeleeue die staat omtrent heeltemal verval het, en dat die kerk misdadigers en moordenaars gestraf het deur hulle uit die kerk te ban.
• Normale take van kerkwees moet voorgesit word: sending, prediking, dissipeling, koinonia, voorbidding ens.

Die samelewingsbeskouing is een van die sewe voorveronderstellings van ‘n wereldbeskouing. Dit poog om die volgende vrae te beantwoord:

1. Wat is die verband tussen die indiwidu en die gemeenskap?
2. Wat is die belangrikste: die eenheid of die veelheid?

Omdat die mens nie alwetend is nie en ook nie alle data tot sy beskikking het oor hoe die heelal, aarde, die plant- en diereryke en hoe die mens tot stand gekom het nie, moet noodwendig voorveronderstellings gemaak word. Christene sal die Bybel as ’n betroubare bron van inligting beskou en sê dat dit vir ons vertel dat God die Skepper van alles is.
Ewolusioniste wil egter niks weet van ’n godheid nie en gevolglik is hul heel eerste voorveronderstelling dat God nie bestaan nie. Hierdie voorveronderstelling veroorsaak dan dat hulle alle inligting wat aangebied word, sal interpreteer in die lig van hierdie voorveronderstellings.
’n Wêreldbeskouing bestaan uit ’n aantal basiese voorveronderstellings wat min of meer konsekwent is met mekaar en wat min of meer wetend gehou word en min of meer waar is. Gewoonlik word hierdie voorveronderstellings nie deur mense bevraagteken nie en kom slegs na vore wanneer ’n mens met ’n vreemdeling van ’n ander ideologiese denkrigting verskil (The Universe Next Door, James Sire, 2009, Intervarcity Press, p18)

Al die voorveronderstellingskategoriee is:

1. Godsbeskouing / Teologie
2. Mensbeskouing / Antropologie
3. Kennisleer / Epistomologie
4. Heelalbeskouing / Kosmologie
5. Samelewing / Sosiologie
6. Etiek
7. Tydsbeskouing